Η τενοντίτιδα του αχίλλειου είναι μια συχνή πάθηση, που εκδηλώνεται με πόνο στο πίσω μέρος του ποδιού, κοντά στην πτέρνα. Ο αχίλλειος είναι ο μεγαλύτερος τένοντας του σώματος, συνδέει τους μύες της γάμπας με την πτέρνα και είναι υπεύθυνος για τη βάδιση, το τρέξιμο και τα άλματα. Με τον όρο τενοντίτιδα εννοούμε την φλεγμονή σε κάποιον τένοντα. Η φλεγμονή είναι η φυσική αντίδραση του οργανισμού σε τραυματισμό ή σε άλλη πάθηση και εκδηλώνεται με πόνο, οίδημα και ερυθρότητα. Διακρίνουμε δυο κύριους τύπους: στο σώμα του τένοντα που προσβάλλει κυρίως νεαρά άτομα και κοντά στην κατάφυσή του , που προσβάλλει κυρίως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.
Πού οφείλεται;
Τις περισσότερες φορές δεν σχετίζεται με κάποιο τραυματισμό. Προκαλείται από επαναλαμβανόμενη δραστηριότητα που ασκεί πίεση στον τένοντα ξεπερνώντας τα όρια του οργανισμού. Πολλές φορές μπορεί να σχετίζεται και με άλλες καταστάσεις, όπως:
• Ξαφνική αύξηση του όγκου και της έντασης της άσκησης
• Σφιχτοί μύες της γαστροκνημίας σε συνδυασμό με έντονη άσκηση
• Οστική άκανθα
Πώς εκδηλώνεται;
Οι συχνότερες εκδηλώσεις είναι:
• Πόνος και πρωινή δυσκαμψία του τένοντα.
• Πόνος που μεγαλώνει με την δραστηριότητα.
• Έντονος πόνος την επόμενη μέρα της άσκησης.
• Πάχυνση του τένοντα.
• Οστική άκανθα.
• Μόνιμο οίδημα που μεγαλώνει με την δραστηριότητα.
Σε ποιους και πότε εμφανίζεται;
Προσβάλει συχνά γυναίκες αθλήτριες αγώνων δρόμου και σχετίζεται με την προπόνηση σε ανώμαλο έδαφος ή σε κεκλιμένο επίπεδο.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Κυρίως με την κλινική εξέταση και με το ιστορικό του ασθενούς. Στις ακτινογραφίες πιθανώς να διακρίνεται μια αντιδραστική πάχυνση στην περιοχή του τένοντα. Το υπερηχογράφημα ή η μαγνητική τομογραφία επιβεβαιώνουν τη διάγνωση.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Στις περισσότερες περιπτώσεις η θεραπεία είναι συντηρητική και θα προσφέρει ανακούφιση, αν και μπορεί να χρειαστούν μήνες μέχρι να περάσουν πλήρως τα συμπτώματα. Ακόμα και σε άμεση έναρξη της αγωγής, μπορεί να χρειαστούν έως και 3 μήνες για θεραπεία, ενώ στις περιπτώσεις που έχει περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα μέχρι την έναρξη της αγωγής, η διάρκεια των συμπτωμάτων και της θεραπείας μπορείνα φτάσει και πάνω από 6 μήνες.
• Ανάπαυση: το πρώτο βήμα της θεραπείας είναι η διακοπή των δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν τα συμπτώματα. Το ποδήλατο, η ελλειπτική άσκηση και η κολύμβηση είναι δραστηριότητες με χαμηλή επιβάρυνση του αχίλλειου και βοηθούν στη διατήρηση καλής φυσικής κατάστασης.
• Πάγος: η συχνή εφαρμογή του στο σημείο του πόνο μέσα στην ημέρα βοηθά στην υποχώρηση των συμπτωμάτων. Η διάρκεια δεν πρέπει να ξεπερνά το 20 λεπτά.
• Αντιφλεγμονώδη: βοηθούν στη υποχώρηση του οιδήματος και του πόνου. Συνήθως δεν χορηγούνται για πάνω από ένα μήνα, ενώ δεν θα πρέπει να χορηγούνται επί αντενδείξεων.
• Ασκήσεις: οι διατάσεις των μυών της γάμπας και τα βυθίσματα της πτέρνας είναι οι κυριότερες θεραπευτικές ασκήσεις.
• Φυσικοθεραπεία: μπορεί να συνδυαστεί με άλλες θεραπευτικές επιλογές για καλύτερο αποτέλεσμα.
• Ορθωτικά βοηθήματα: πέλματα ανύψωσης πτέρνας και ειδικοί πάτοι .
• Κρουστικοί υπέρηχοι, PRP: είναι οι πιο σύγχρονες θεραπευτικές επιλογές
Χειρουργική θεραπεία
Η χειρουργική θεραπεία έχει ένδειξη μόνο όταν η συντηρητική θεραπεία που εφαρμόστηκε για τουλάχιστον 6 μήνες έχει αποτύχει. Το είδος της επέμβασης εξαρτάται από τη θέση της τενοντίτιδας (στο σώμα ή στην κατάφυση του τένοντα) καθώς και από τη φθορά που έχει υποστεί ο τένοντας.
• Εκτομή ή επιμήκυνση του γαστροκνήμιου μυός
• Χειρουργικός καθαρισμός και αποκατάσταση του τένοντα (σε βλάβες <50% του τένοντα
• Χειρουργικός καθαρισμός και τενοντομεταφορά.
Οι περισσότεροι ασθενείς έχουν καλά αποτελέσματα μετά το χειρουργείο ενώ ο κύριος παράγοντας που επηρεάζει την μετεγχειρητική αποκατάσταση είναι το μέγεθος της ζημιάς του τένοντα. Κάποιοι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν ως και 12 μήνες φυσικοθεραπεία και αποκατάσταση μέχρι την πλήρη θεραπεία τους.